Pomoc humanitarna dla Ukrainy ze
stawką 0 % VAT - ale nie dla wszystkich.
Z ulgi podatkowej która miała
ułatwić niesienie pomocy ofiarom wojny na Ukrainie nie skorzystają polskie
fundacje i stowarzyszenia, nawet te które są zarejestrowane jako OPP - bowiem
zostały pominięte w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 3 marca 2022 r. Na problem zwróciła uwagę Ogólnopolska
Fundacja Doradców Podatkowych prowadząca od kilkunastu dni akcję pomocy dla
mieszkańców Ukrainy oraz dla uchodźców.
Chodzi o przepis, który precyzuje w jakich przypadkach
będzie można zastosować 0% stawkę podatku VAT dla towarów i usług dostarczonych
i świadczonych w celu pomocy niesionej Ukrainie. W wydanym akcie prawnym jest
zapis mówiący o tym, że stawką 0 % VAT zostaną objęte towary i usługi, które
będą dostarczone wyłącznie na rzecz Rządowej Agencji
Rezerw Strategicznych, jednostek samorządu terytorialnego oraz podmiotów
leczniczych (w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o
działalności leczniczej). To oznacza, że wszystkie organizacje
społeczne: fundacje i stowarzyszenia oraz firmy, które od początku wojny
zaangażowały się w niesienie pomocy uchodźcom i ludności na Ukrainie nie będą
mogły korzystać z 0 % VAT.
- To dla organizacji pozarządowych,
które od początku wojny na Ukrainie niosą pomoc będzie finansowa katastrofa. W
praktyce oznacza to, że np. za dostawę leków czy żywności, którą przekazaliśmy
na tereny objęte wojną, będziemy musieli zapłacić podatek VAT. Z
niewiadomych nam przyczyn, zostały wykluczone organizacje społeczne, które
działają bez wytchnienia od samego początku wojny i które były i są filarem
pomocy niesionej przez Polskę. W przypadku importu towarów spoza Unii
Europejskiej można wystąpić o zwolnienie z VAT i cła dla tzw. pomocy
humanitarnej to w przypadku przekazywania jej dalej na terenie Polski w
zakresie samodzielnych czynności organizacyjnych już nie -
tłumaczy Maja Rezanko-Zielińska, doradca podatkowy z Ogólnopolskiej Fundacji
Doradców Podatkowych. -Zastanawiam się jako doradca podatkowy, co mamy zrobić jako fundacja jeśli
będziemy chcieli przekazać mleko, środki higieniczne dla domu dziecka, które
przyjęło dzieci z Ukrainy? Proszę pamiętać, że nie wszędzie jest sprawna i
zorganizowana siatka dystrybucji takich jednostek jak wymienione w
Rozporządzeniu Ministra Finansów. Musieliśmy iść z pampersami np. do wójta gminy
w której znajdują się przyjęte dzieci i prosić o organizację ich dystrybucji po
to, żeby pampersy otrzymały stawkę 0 % VAT.
Dlatego doradcy podatkowi zaangażowani w akcję pomocy
Ukrainie apelują o poprawienie przepisów i pilną zmianę tego rozporządzenia
tak, aby uwzględnić w przepisach również podmioty takie jak fundacje i
stowarzyszenia, które organizują i przekazują pomoc w związku z wojną na
Ukrainie i są na przykład zarejestrowane jako OPP (Organizacje Pożytku
Publicznego). Tym bardziej jest to zasadne, że
ustawa o działalności pożytku publicznego wprowadziła nadzór legislacyjny nad takimi
podmiotami i wszelkie nadużycia ze strony tych podmiotów są niemożliwe z uwagi
na dokumentację i obostrzenia finansowe jakimi są objęte.
Nasuwa się smutna konkluzja, że rząd zapomniał czy też
celowo nie wskazał organizacji NGO, które były i są powołane, właśnie do celów
pożytku publicznego i jednocześnie są nadzorowane legislacyjnie przez ustawę
OPP.